यो वैदिक ज्योतिषमा एक महत्वपूर्ण र प्रमुख ग्रह हो। सूर्यले जन्मकुण्डलीहरूको अध्ययनमा पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। हिन्दू धर्ममा सूर्यलाई देवी देवताको रुपमा पूजा गरिन्छ। वैदिक ज्योतिषका अनुसार सूर्यलाई ताराहरूको बुबा मानिन्छ। यो एक यस्तो ग्रह हो जुन कहिले पनि वक्री हिड्दैन।
वैदिक ज्योतिषमा सूर्य ग्रह जन्मकुण्डलीमा बुबाको प्रतिनिधित्व गर्दछ।
ज्योतिषमा सूर्यलाई आत्माको कारक मानिएको छ। यसको मेडिकल र आध्यात्मिक फाइदाहरूका लागि मानिसहरू बिहान उठ्दछन् र सूर्य नमस्कार गर्छन्।
हिन्दू पन्चाङ्ग अनुसार आइतवार सूर्य ग्रहलाई समर्पित छ। सूर्यको रंग ताम्र र रत्न माणिक्यलाई मानिन्छ। सूर्य ग्रह सिंह राशिको स्वामी हो र यो मेष राशिमा उच्च हुन्छ, जबकि तुला यसको नीच राशि हो। सूर्यलाई कुण्डलीमा सम्मान र प्रगतिको कारक मानिन्छ।
हिन्दू पन्चाङ्गको गणना विभिन्न राशिमा सूर्य ग्रहको आवागमनको आधारमा मात्र सम्भव छ। जब सूर्य एक राशिबाट अर्को राशिमा सर्छ, यसलाई सौर्य महिना भनिन्छ। राशि चक्रमा १२ राशिहरु रहेका छन्। त्यसकारण, सूर्यलाई १२ राशिको चक्र घुम्नको लागि एक वर्ष लाग्छ।
सूर्य ग्रहको बारे मा मान्यता
ज्योतिष अनुसार राम्रो बलयुक्त सूर्य ब्यक्तिलाई लक्ष्य प्राप्ति, साहस, प्रतिभा, नेतृत्व क्षमता, सम्मान, ऊर्जा, आत्म-विश्वास, आशा, ख़ुशी, आनंद, दयालु, शाही उपस्थिति, वफादारी, कुलीनता, सांसारिक कुरामा सफलता, सत्य, जीवन शक्ति आदि प्रदान गर्दछ।
त्यस्तै, यसको विपरीत कमजोर वा नीच सूर्य ग्रहले व्यक्तिलाई अहंकारी, उदास, विश्वासहीन, ईर्ष्यालु, क्रोधी, महत्वाकांक्षी, आत्म केंद्रित, क्रोधी आदि बनाउँछ।
मान्यता अनुसार सुनमा सूर्यको बल छ भने चाँदीमा चन्द्रमाको शक्ति छ भन्ने विश्वास गरिन्छ। त्यस्तै, ज्योतिष अनुसार कुण्डलीमा सूर्य कमजोर हुनाले आँखा सम्बन्धी रोगहरू हुन सक्छ भने नीच सूर्यले तपाईंलाई धेरै ठाउँमा अपमानित पनि गराउँछ।
सूर्य ग्रह खराब हुनुको कारण-
सूर्य ग्रहको कारणले हुन सक्छ यी स्वास्थ्य सम्बन्धि समस्या-
सूर्य ग्रह खराब हुनुको लक्षण-
सूर्य ग्रहको शान्ति उपाय : कुण्डली अनुसार अलग अलग-
सूर्य ग्रहको वैदिक मन्त्र
ॐ आ कृष्णेन रजसा वर्तमानो निवेशयन्नमृतं मर्त्यं च।
हिरण्ययेन सविता रथेना देवो याति भुवनानि पश्यन्।।
सूर्य ग्रहको तान्त्रिक मन्त्र
ॐ घृणि सूर्याय नमः।।
सूर्य ग्रहको बीज मन्त्र
ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्याय नमः।।