ज्योतिषमा बृहस्पति (Jupiter) ग्रहको महत्व र यो ग्रहले मानव जीवनमा पार्ने प्रभाव

बृहस्पति
बृहस्पति ग्रह सौर्य मण्डल रहेका प्रमुख ग्रहहरुमध्ये एक हो। जसको प्रभाव हाम्रो जीवनमा  गहिरो रुपमा पर्दछ। वैदिक ज्योतिषमा गुरूलाई शुभ ग्रह मानिएको छ। यो लेखमा हामी बृहस्पति ग्रह के हो?, बृहस्पति (Jupiter) को ज्योतिषीय महत्व के छ?, मानव जीवनमा बृहस्पतिको कस्तो प्रभाव पर्छ ? बृहस्पतिको यन्त्र, मन्त्र तथा उपायको बारेमा जान्नेछौँ। त्यसभए आउनुहोस् जानौं बृहस्पति ग्रहको बारेमा –

बृहस्पति ग्रह
वैदिक ज्योतिषमा बृहस्पति ग्रहको विशेष स्थान रहेको छ। बृहस्पतिलाई गुरूको उपाधि प्राप्त छ। ज्योतिषमा बृहस्पतिलाई शिक्षा तथा ज्ञानको कारक मानिएको छ। खगोलीय दृष्टिबाट हेरिन्छ भने बृहस्पति सूर्यबाट पाँचौ र हाम्रो सौर्य मण्डलको सबैभन्दा ठूलो ग्रह हो। बृहस्पति ग्रह हीलियम तथा हाइड्रोजनबाट बनेको छ। यसको साथै बृहस्पतिको ७९ प्राकृतिक उपग्रह पनि छ।

ज्योतिषमा बृहस्पतिको महत्व
वैदिक ज्योतिषको नौ ग्रहहरुमध्ये बृहस्पति लाई मात्र ‘गुरु’ को उपाधी मिलेको छ। ज्योतिषमा गुरूलाई धनु र मीन राशिको स्वामी मानिएको छ। बृहस्पति ग्रह कर्कट राशिमा उच्चको हुन्छन् भने मकर राशि यिनको नीच राशि रहेको छ। बृहस्पतिलाई सन्तान, धार्मिक कार्य, धन, दान र पुण्य आदिको कारक मानिन्छ। ज्योतिषमा बृहस्पति ग्रहलाई २७ नक्षत्रहरुमध्ये पुनर्वसु, विशाखा र पूर्वाभाद्रपदा नक्षत्रको स्वामी मानिन्छ। जातकको शिक्षा तथा ज्ञान आदिको विचार गर्दा कुण्डलीमा बृहस्पति (Jupiter) को स्थानलाई हेरिन्छ।
 

मावन जीवनमा बृहस्पतिको प्रभाव
यदि शारीरिक संरचना तथा बनावटको दृष्टिले हेरिन्छ भने जातकको कुण्डलीमा गुरू लग्न भावमा स्थित छ भने त्यो जातक भाग्यशाली मानिन्छ। बृहस्पतिको प्रभावले जातकको व्यक्तित्व मनमोहक र आकर्षक हुन्छ। यस्ता जातक आफ्नो जीवनमा उच्च शिक्षा प्राप्त गर्नमा सफल हुन्छन्। यसको साथै यस्ता जातकमा  तार्किक र उदारवादी विचारले जन्म लिन्छन्। जातक धार्मिक तथा दान पुण्य जस्ता कुराहरुमा अधिक रूची राख्ने हुन्छ।

ज्योतिष शास्त्र अनुसार कर्कट बृहस्पति ग्रहको उच्च राशि हो। त्यसैले गुरु यो राशिमा हुनाले बलवान् हुन्छन्। जसको कारण जातकलाई विभिन्न क्षेत्रमा लाभ प्राप्त हुन्छ। उसको जीवनमा धनको वृद्धि हुन्छ। जातक धार्मिक कार्यमा रूचि राख्ने हुन्छ।  बली बृहस्पतिको कारण जातकको वैवाहिक जीवन सुखमय हुन्छ। सन्तान सुख को पनि प्राप्ति हुन्छ।

विपरीत स्थितिमा अर्थात् कमजोर वा नीच बृहस्पति (Jupiter) ले जातकलाई शुभ फल दिंदैन। यस्तो अवस्थामा जातकले जीवनमा विभिन्न चुनौतिको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । जातक उच्च शिक्षा ग्रहण गर्नबाट वन्चित रहन सक्छ। यदि जातक शिक्षाको लागि अथक प्रयास गर्छ भने मात्र उसले उच्च शिक्षा प्राप्त गर्दछ। बिना कडा परिश्रम जातक कुनै पनि कार्यमा सफल हुँदैन। यसको साथै जातक शारीरिक कष्टबाट पीडित रहन सक्छ। जातकको करियरमा पनि उतार –चढ़ाव भैरहन्छ। वैवाहिक जीवनमा समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ।
 

बृहस्पति ग्रहको पौराणिक मान्यता
हिन्दू पौराणिक ग्रन्थहरुमा सबै प्रमुख ग्रह जसलाई हामी नवग्रह पनि भन्दछौं तिनीहरुको सन्दर्भमा पौराणिक कथाहरु रहेका छन् । बृहस्पति ग्रहको पनि आफ्नो  पौराणिक कथा रहेको छ। यी शुक्र ग्रहको समकालीन ग्रह हुन् र  प्रारम्भिक शिक्षा एउटै गुरुबाट हासिल गरेका हुन् तर अध्यापक अर्थात् शिक्षक स्वयं बृहस्पति (Jupiter) को पिता थिए, त्यसैले भेदभाव महसूस गरेर शुक्रले ती गुरुबाट शिक्षा ग्रहण गर्न चाहेनन्। भगवान ब्रह्माको मानस पुत्रहरुमध्ये ऋषि अंगिरा एक थिए जसको विवाह स्मृति सँग भयो र स्मृतिलाई कोहि-कोहि सुनीथा पनि भन्छन्। यिनै अंगिरा र स्मृतिको उतथ्य र जीव नामका दुई पुत्र भए। जीव धेरै बुद्धिमान तथा स्वभावले शान्त थिए। यो मानिन्छ कि जीवले  इन्द्रियहरुमाथि विजय प्राप्त गरेका थिए। भगवान शिवले नै जीवलाई देवगुरु ग्रह बृहस्पतिको नामबाट ख्याति प्राप्त गर्ने वरदान दिए। यस्तो प्रकारले भगवान शिवको कृपाले जीवलाई देवगुरुको  पद तथा नवग्रहहरुमा स्थान प्राप्त भयो।
 
यन्त्र – गुरू यन्त्र
मन्त्र – ऊँ बृहस्पतये नमः
रत्न – पुष्पराज
रंग -  पहेलो

उपाय – उपायको कुरा गर्दा जुन जातकको कुण्डलीमा बृहस्पति (Jupiter) कमजोर छन् वा कम प्रभावी छ, तिनीहरुले भगवान विष्णुको आराधना गर्नुपर्छ। यसको साथै बिहिबारको व्रत पनि गर्न सकिन्छ। सत्य नारायणको पूजा गर्नाले पनि बृहस्पति ग्रह प्रबल हुन्छन्।

ज्योतिषीसँग अनलाइन परामर्श गर्नको लागि यहाँ थिच्नुहोला। साथै परामर्श सम्बन्धि जानकारीको लागि यहाँ थिच्नुहोला।